ลอยกระทงไทใหญ่

พายุทราย พรายทะเล / 08/04/2016 14:18:58

01

เป็นที่ทราบกันดีว่าคนไทยมีประเพณีลอยกระทงมาตั้งแต่ยุคสุโขทัยเป็นราชธานี และได้สืบทอดมาจนถึงปัจจุบันการลอยกระทงถือเป็นที่นิยมกันมากที่สุดประเพณีหนึ่ง ที่เป็นเช่นนั้นเพราะเป็นประเพณีการขอคมาแม่คงคา บ้างถือเป็นการลอยเคราะห์ลอยโศก บ้างมีการอาบน้ำกลางแจ้งเรียกว่าอาบน้ำเพ็ญ ในแต่ละที่แต่ละถิ่นอาจมีพิธีที่แตกต่างออกไปบ้าง แต่ทั้งนี้ไม่ถึงกับแปลกแยกเสียทีเดียว


02

สำหรับการเดินทางไปท่องเที่ยวครั้งนี้จะพาไปเที่ยวจังหวัดแม่ฮ่องสอนไปดูคนไตหรือคนไทยใหญ่ว่าเขามีประเพณีลอยกระทงกันอย่างไร

ชาวไตเรียกประเพณีลอยกระทงว่า “สิบสิงมนล่องผ่องไต” โดยมีความเชื่อมาแต่โบราณว่าเป็นพุทธบูชาและบูชาพระอุปคุต 8 องค์ (พระอรหันต์) เขาเชื่อว่าพระอรหันต์ทั้ง 8 องค์นี้  มี 4 องค์ที่มรณภาพไปแล้ว อีก 4 องค์ยังคงปฏิบัติธรรมอยู่กลางมหานพ ทุกวันเพ็ญเดือน 12 พระอรหันต์ทั้ง 4  จะเวียนขึ้นมาโปรดสัตว์และเผยแพร่พระพุทธศาสนา  ชาวไตจะถวายเครื่องอัฐบริขารต่าง ๆ ประเพณีสิบสองมนล่องผ่องไตนี้ เป็นประเพณีสืบเนื่องจากประเพณีจองพารา หรือเรียกว่า “งานล่องส่างอุ๊กปุ๊ก” (ส่าง = พระ, อุ๊กปุ๊ก = พระอุปคุต ) โดยกระทงที่ทำจะคล้ายจองพาราแต่ไม่มียอดปราสาท  เนื่องจากเป็นการบูชาพระสงฆ์ มิใช่พระพุทธเจ้า  ทำฐานเป็นแพไม้ไผ่ให้สามารถลอยได้  ขนาดของกระทงแล้วแต่ทุนทรัพย์ ขนาดที่เหมาะสมคือสูงไม่เกิน 4 เมตร ส่วนใหญ่จะทำ 2 คอ 3 ชาย


03


04

การลอยกระทงแบบโบราณไม่ได้ทำกันทุกหมู่บ้าน ที่เห็นได้ชัดมีที่ชุมชนทุ่งกองมู โดยลุงซอน ( นายสมัคร สุขศรี) เป็นผู้รื้อฟื้นประเพณีนี้ขึ้นมาจากความทรงจำวัยเด็ก ในหมูบ้านมีการทำส่างอุ๊กปุ๊กในตอนเช้ามืดของวันขึ้น15 ค่ำเดือน 12  เมื่อนำประเพณีนี้กลับมาได้ปรับเปลี่ยนเป็นลอยกระทงตอนค่ำ แต่ยึดความเชื่อเดิม  โดยแห่กระทงรอบหมู่บ้าน  ชาวบ้านจะนำกระทง, โคม ของตนมาร่วมขบวนแห่ แต่งกายชุดไทใหญ่ แล้วเคลื่อนขบวนมายังริมแม่น้ำปาย    นิมนต์พระมาให้ศีลให้พร ถวายกัณเทศน์ แล้วจึงปล่อยกระทงลงแม่น้ำปาย

05


06

หลังจากลอยกระทงไปแล้ว จะมีชาวบ้านนำเครื่องอัฐบริขารในกระทงไปถวายพระตอนกลางคืน เรียกว่า “ต้นผ้าป่าโจร”  โดยจะไปเคาะเรียกที่กุฏิ  และจุดประทัด  พระจะรับผ้าป่าโดยไม่ออกมาจากกุฏิ จึงไม่มีใครรู้ว่าผู้นำมาถวายเป็นใคร (เห็นของที่นำมาถวายเมื่อฟ้าสาง)


07


08


09


10

นอกจากการลอยกระทงแบบโบราณ ชาวไตในจังหวัดแม่ฮ่องสอนยังไปรวมตัวกันที่หนองจองคำเพื่อไปเที่ยวงานรื่นเริงและร่วมลอยกระทงในงานประเพณีตามแบบไทยด้วย ที่สำคัญอีกอย่างหนึ่ง คนไตเป็นคนรักการทำบุญเป็นชีวิตจิตใจ พวกเขาจะแต่งกายด้วยชุดประจำชาติแล้วกระจายกันไปทำบุญตามวัดต่างๆ เช่น วัดจองกลาง วัดจองคำ วัดพระธาตุดอยกองมูเป็นต้น สำหรับวันลอยกระทงปีนี้ หากใครยังไม่มีจุดหมายปลายทาง ขอแนะนำเมืองสามหมอก แม่ฮ่องสอนครับ

11


12

บรรยายภาพ
1.ทัศนียภาพเมืองแม่ฮ่องสอนก่อนค่ำ
2.วัดพระธาตุดอยกองมู
3.วัดจองกลางและวัดจองคำ
4.ฝนพลุกลางหนองจองคำ (ที่ลอยกระทงกลางเมือง)
5.ชาวไตฟังพระสวดก่อนปล่อยกระทงลงน้ำปาย
6.ผู้เฒ่าชาวไตลอยกระทง
7.-8.ขบวนแห่กระทงของชาวไตในหมู่บ้าน
9.กระทงชาวไต
10.กระทงสวรรค์ ประเพณีที่เกิดขึ้นใหม่
11.-12.นาข้าวตกรวงกับสายหมอกปกคลุมขุนเขา ของขวัญสำหรับนักเดินทางในช่วงนี้